zmiany przepisów w 2012 roku
I. Informacje wstępne.
Podstawową normę prawną w zakresie interpretacji ogólnych przepisów prawa podatkowego zawiera art. 14a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, ze zm.).
Zasadniczą funkcją interpretacji ogólnych wydawanych przez Ministra właściwego do spraw finansów publicznych jest kształtowanie prawidłowej wykładni oraz ujednolicenie praktyki stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe oraz organy kontroli skarbowej. Dlatego też warunkiem wydania przez Ministra Finansów interpretacji ogólnej jest wystąpienie niejednolitości stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe lub organy kontroli skarbowej. W tym zakresie ustawodawca nakazuje ministrowi finansów uwzględnianie orzecznictwa sądów, Trybunału Konstytucyjnego oraz Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.
II. Zmiana przepisów – rozszerzenie treści i zakresu art. 14a Ordynacji podatkowej.
Z dniem 1 stycznia 2012 r. weszła w życie ustawa z 16 września 2011 r. o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców (Dz.U. Nr 232, poz.1378). W art. 9 tej ustawy dokonano istotnej zmiany art. 14a Ordynacji podatkowej. Najważniejszą zmianą jest danie podatnikom i innym podmiotom prawa wnioskowania do Ministra Finansów o wydanie ogólnej interpretacji podatkowej. Z prawa tego zostały wyłączone organy administracji publicznej, które nie mogą składać wniosków o wydanie interpretacji ogólnej. Minister zachowuje prawo wydania interpretacji ogólnej z własnej inicjatywy – z urzędu.
Z obowiązującej do końca 2011 roku treści art. 14a Ordynacji podatkowej wynikało, że interpretacje ogólne wydawane są wyłącznie z urzędu. Ustawodawca w tamtym stanie prawnym nie przewidywał możliwości składania wniosku, który wszczynałby postępowanie kończące się wydaniem interpretacji ogólnej przepisów prawa podatkowego. Minister Finansów obowiązkowo wydawał jedynie interpretacje indywidualne.
Tak więc ustawa o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców, której przepisy obowiązują od dnia 1 stycznia 2012 r., wprowadziła dla Ministra Finansów nowy obowiązek – wydawanie interpretacji ogólnych na wniosek. Od 1 stycznia 2012 r. wszyscy zainteresowani mogą występować do Ministra Finansów z wnioskiem o wydanie interpretacji ogólnej w sprawach dotyczących podatków.
Ww. ustawa szczegółowo uregulowała kwestię występowania przez każdego zainteresowanego z wnioskiem do Ministra Finansów o wydanie interpretacji ogólnej przepisów prawa podatkowego w sytuacji istnienia niejednolitego stosowania przepisów przez organy podatkowe oraz organy kontroli skarbowej.
Przepis art. 14a w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2012 roku ma za zadanie zwiększyć pewność prawną w obrocie, gdyż kwestie budzące wątpliwości interpretacyjne będą załatwiane jednolicie dla wszystkich podmiotów. Zapewni to równe warunki podatkowe dla wszystkich podatników oraz stanowić będzie ochronę przed wydawaniem odmiennych rozstrzygnięć wynikających z niejasnych przepisów podatkowych.
III. Składanie wniosków o wydanie interpretacji ogólnej.
Minister Finansów w rozporządzeniu z dnia 27 grudnia 2011 r. w sprawie wzoru wniosku o wydanie interpretacji ogólnej oraz sposobu uiszczenia opłaty od wniosku (Dz. U. z 2011 r. Nr 296, poz. 1756) określił wzór wniosku o wydanie interpretacji ogólnej (ORG-OG) oraz wzór załącznika ORD-OG/A, który należy wypełnić w przypadku, gdy obszerność przedstawionego zagadnienia lub wskazania przepisów prawa podatkowego wymagających wydania interpretacji ogólnej, a także wskazania niejednolitego stosowania przepisów podatkowych, nie pozwalają na opisanie ich w formularzu wniosku.
Wniosek o wydanie interpretacji ogólnej będzie musiał zawierać uzasadnienie konieczności wydania interpretacji ogólnej, w szczególności:
1. przedstawienie zagadnienia oraz wskazanie przepisów prawa podatkowego wymagających wydania interpretacji ogólnej;
2. wskazanie niejednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego w określonych decyzjach, postanowieniach oraz interpretacjach indywidualnych wydanych przez organy podatkowe oraz organy kontroli skarbowej w takich samych stanach faktycznych lub zdarzeniach przyszłych, oraz w takich samych stanach prawnych.
Interpretację ogólną Minister Finansów wyda, jeżeli w dniu złożenia wniosku ww. sprawach, nie będzie toczyć się postępowanie podatkowe lub postępowanie kontrolne organu kontroli skarbowej albo od decyzji lub na postanowienie nie zostanie wniesione odwołanie lub zażalenie.
Minister właściwy do spraw finansów publicznych pozostawi wniosek o wydanie interpretacji ogólnej bez rozpatrzenia, jeżeli:
1. nie zostaną spełnione warunki, o których mowa wyżej, lub wniosek nie spełni innych wymogów określonych przepisami prawa, lub
2. przedstawione we wniosku zagadnienie będzie przedmiotem interpretacji ogólnej i stan prawny nie ulegnie w tym zakresie zmianie.
W sprawie pozostawienia wniosku o wydanie interpretacji ogólnej bez rozpatrzenia wydawane będzie postanowienie, na które posłuży zażalenie. Postanowienie nie będzie zawierać danych identyfikujących stronę postępowania, w którym wydano decyzję, postanowienie lub interpretację indywidualną, wskazaną we wniosku o wydanie interpretacji ogólnej.
Zgodnie z ww. rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 27 grudnia 2011 r. wnioski o wydanie interpretacji ogólnej kierowane będą do Dyrektorów Izb Skarbowych według kryterium podziału na poszczególne podatki. Interpretacje ogólne będą z upoważnienia Ministra Finansów wydawać następujący Dyrektorzy Izb Skarbowych:
- Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy – podatku dochodowego od osób fizycznych,
- Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach – podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku ekologicznego i akcyzy,
- Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu – VAT,
- Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie – pcc, podatku od spadków i darowizn, Ordynacji podatkowej,
- Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi – pozostałych podatków (podatek od gier, nieruchomości, rolny, leśny, opłata skarbowa, ewidencja podatników i płatników)
Procedura składania wniosku o interpretację ogólną (ORD-OG, ORD-OG/A) będzie wyglądała następująco:
- złożenie wniosku o wydanie interpretacji ogólnej do właściwego ze względu na podatek Dyrektora Izby Skarbowej,
- jeżeli Dyrektor Izby Skarbowej uzna, że brak jest w sprawie przesłanek do wydania interpretacji ogólnej, wyda postanowienie odmawiające wydania interpretacji ogólnej, tj. postanowienie o pozostawieniu wniosku bez rozpatrzenia,
- na takie postanowienie będzie podatnikowi przysługiwało zażalenie do Ministra Finansów,
- na decyzję odmowną w sprawie zażalenia będzie przysługiwała skarga do Sądu Administracyjnego,
- jeżeli Dyrektor Izby Skarbowej uzna, że istnieją przesłanki od wydania interpretacji ogólnej, przekaże sprawę Ministrowi Finansów, który wyda taka interpretację.
Opłatę od wniosku będzie się uiszczać na konto właściwego Dyrektora Izby Skarbowej lub w kasie tego organu gotówką. Opłata będzie podlegać zwrotowi wyłącznie w przypadku wydania interpretacji ogólnej. Zwrot opłaty nastąpi w terminie 7 dni od dnia opublikowania interpretacji ogólnej.
Maria Mach
