Komentarz Prezesa KRLW Dr Tadeusza Jakubowskiego podsumowujący miniony miesiąc (zamieszczony w „Życiu Weterynaryjnym” listopad 2010)
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego
W dniu 18 października 2010 r. Trybunał Konstytucyjny na rozprawie rozpatrzył wniosek z dnia 12 stycznia 2009 r. Rzecznika Praw Obywatelskich Janusza Kochanowskiego o stwierdzenie niezgodności z przepisami Konstytucji wszystkich ustaw o samorządach zawodowych w zakresie, w jakim przewidują obligatoryjną przynależność do samorządu zawodowego osób należących do zawodów zaufania publicznego, które zostały ustawowo zorganizowane na zasadach samorządu zawodowego. Ponadto Rzecznik domagał się stwierdzenia niezgodności z przepisami Konstytucji przepisów zawartych w ustawach dotyczących samorządów zawodowych, które stanowią, że członek samorządu zawodowego, w stosunku do którego zapadło orzeczenie dyscyplinarne o pozbawieniu go prawa wykonywania zawodu, nie może ponownie uzyskać uprawnienia do wykonywania tego zawodu.
W szczególności w odniesieniu do samorządu zawodowego lekarzy weterynarii Rzecznik wnosił o stwierdzenie, że:
art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 21 grudnia 1990 r. o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych (Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 767) „Lekarz weterynarii, posiadający prawo wykonywania zawodu, przed podjęciem wykonywania zawodu na terenie okręgowej izby lekarsko-weterynaryjnej obowiązany jest uzyskać wpis do rejestru członków tej izby” jest niezgodny z następującymi przepisami Konstytucji:
- art. 17 Konstytucji
„1. W drodze ustawy można tworzyć samorządy zawodowe, reprezentujące osoby wykonujące zawody zaufania publicznego i sprawujące pieczę nad należytym wykonywaniem tych zawodów w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony.
2. W drodze ustawy można tworzyć również inne rodzaje samorządu. Samorządy te nie mogą naruszać wolności wykonywania zawodu ani ograniczać wolności podejmowania działalności gospodarczej.”
- oraz z art. 58 ust. 1 Konstytucji
„1. Każdemu zapewnia się wolność zrzeszania się.”
w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji
„3. Ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób. Ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i praw.”
oraz, że art. 51 ust. 3 ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych „3.Kara pozbawienia prawa wykonywania zawodu powoduje skreślenie z rejestru członków okręgowej izby lekarsko weterynaryjnej bez prawa ubiegania się o ponowne uzyskanie prawa wykonywania zawodu lekarza weterynarii.” jest niezgodny z następującymi przepisami Konstytucji:
- art. 32 ust. 1
„1.Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne.”
- art. 65 ust. 1
„1. Każdemu zapewnia się wolność wyboru i wykonywania zawodu oraz wyboru miejsca pracy. Wyjątki określa ustawa.”
W związku z art. 31 ust. 1
„1. Wolność człowieka podlega ochronie prawnej.”
Na początku rozprawy przedstawiciel Rzecznika Praw Obywatelskich prof. Ireny Lipowicz cofnął wniosek o stwierdzenie niezgodności z przepisami Konstytucji przepisów zawartych w ustawach o samorządach zawodowych o obligatoryjnej przynależności osób należących do tych zawodów do samorządów zawodowych, w wyniku czego Trybunał Konstytucyjny postępowanie w tej części umorzył.
Natomiast po rozpatrzeniu drugiej części wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich Trybunał Konstytucyjny uznał, że art. 51 ust. 3 ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych jako sprzeczny z art. 32 ust.1 i art. 65 ust. 1 w zw. Z art. 31 ust. 3 Konstytucji powinien zostać uchylony.
Powyżej przedstawiony wyrok Trybunału Konstytucyjnego należy przyjąć z satysfakcją, gdyż kończy on w sposób zgodny z postulatami samorządów zawodowych postępowanie, którego celem było doprowadzenie do ich likwidacji.
Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego jest szczególnie satysfakcjonujące dla samorządu lekarzy weterynarii, gdyż Krajowa Rada Lekarsko-Weterynaryjna od samego początku wszczęcia tego postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym podejmowała liczne i jak się okazało skuteczne działania w celu wykazania całkowitej bezzasadności wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich, kwestionującego fundamentalną zasadę obligatoryjnej przynależności do samorządów zawodowych.
Opracowano we współpracy z mec. Witoldem Preissem.
Dr Tadeusz Jakubowski
Prezes Krajowej Rady
Lekarsko – Weterynaryjnej
